١- تبخير
تبخير كننده هاي صنعتي مورد استفاده در صنايع غذايي يا به صورت غلتكي بوده و يا به صورت ورقه اي هستند و اساس آنها بر پايه فضاهاي تبادل دمايي مي باشد. تبخير كننده هاي غلتكي يا از نوع ورقه بالا رونده (شيب دار) و يا از نوع ورقه پايين رونده (بدون شيب) ميباشند.
۲- متبلور كردن
در توليد لاكتوز وجود بلورهاي بزرگ ضروري است اما براي خشكسازي به روش اسپري تعداد زيادي از بلورهاي كوچك مورد نياز مي باشد.
اين تبلور به وسيله سرد كردن ماده كنسانتره حاصل شده است. بلافاصله بعد از تبخير، محصول در دستگاه خنك كننده بسته به غلظتش تا دماي ۴۵- ۳۰ درجه سانتي گراد سرد مي گردد سپس محصول حاصله طبق برنامه زماني تنظيم شده در مخزن تبلور همراه با هم زدن معكوس با حركت آهسته تا حدود دماي ۱۵ درجه سانتي گراد به آرامي سردتر ميشود.
٣- خشك كننده اسپري
خشك كردن آب پنير تغليظ شده در دو يا سه مرحله انجام مي گيرد. اين كار به وسيله دستگاه اسپري كننده صورت مي پذيرد كه در اين دستگاه لايه خارجي به وسيله سيستم تبادل حرارتي خنك مي شود در اين دستگاه محصول (آب پنير) به دستگاه منتقل مي گردد و ميزان رطوبت پودر از لايه اي به لايه ديگر دستگاه متغير است.
۴- اسمز معكوس
اسمز معكوس روش بسيار مهم براي كنسانتره كردن آب پنير مي باشد. تفاوت عمده بين اسمز معكوس و تبخير در اين است كه پديده اسمز معكوس در دماهاي پايين تر صورت مي گيرد و انرژي كمتري مصرف مي كند.
غشاهاي دستگاه اسمز معكوس حلال هاي كمتري را از خود عبور ميدهد ۲-۴ درصد از يونهايي نظير سديم، پتاسيم، كلرايد و غيره، مقدار كمي از تركيبات نيتروژن غير پروتئيني (NPN) و اسيدهاي ارگانيك با وزن مولكولي پايين نظير اسيد لاكتيك و اسيد سيتريك را از خود عبور مي دهد.
غشاهايي كه امروزه بكار مي روند ورقه هاي نازك هستند. فرآيند اسمز معكوس در فشارهاي بالا صورت مي گيرد فشار واقعي مورد نياز بستگي به نوع محصول غذايي دارد.
بنابراين شير در فشار ۲۱bar عمل آورده مي شود و آب پنير طي تراوش اولترافيلتراسيون و تحت فشار ۳۳-۳۶bar عمل آوري مي شود. محصول غذايي داراي فشار اسمزي است كه بستگي به تركيبات غذا و غلظت اجزاء منفرد و دماي عمل آوري دارد.
فشار اسمزي آب پنير شيرين به طور تقريبي ۹/۷ بار در دماي ۳۰ درجه سانتي گراد مي باشد. در طي فرآيند تغليظ آب پنير فشار اسمزي نيز افزايش مي يابد.
اين اختلاف بين فشار آب پنير در دستگاه اسمز معكوس و فشار اسمزي محصول غذايي در نتيجه كاهش جريان، كاهش مي يابد عامل ايجاد كنستانتره ماكزيمم قابل حصول بستگي دارد به دماي عمل آوري و دماي بيش از عمل آوري محصول غذايي و غيره.
براي كسب اطلاعات بيشتر در مورد ساير مواد شيميايي غذايي بهبود دهنده نان ، شيرين كننده هاي مصنوعي ، پودر كاكائو و ... مي توانيد به فروشگاه مواد شيميايي جهان شيمي مراجعه كنيد.