سولفات مس يا كات كبود (Copper sulfate) يك تركيب معدني است كه از تركيب ساده مس و سولفات توليد شده و به شكل مايع يا پودري موجود است. سولفات مس جامد كه به عنوان پنتا هيدرات يا پنج آبه نيز شناخته مي شود به شكل كريستال هاي آبي رنگ است و يك ماده اوليه محبوب براي توليد ديگر انواع نمك هاي مس است.
در اين مقاله نشريه جهان شيمي فيزيك با اين ماده بيشتر آشنا ميشويد . كات كبود از طريق تيمار فلز مس با اسيد سولفوريك غليظ يا اكسيدهاي آن با اسيد سولفوريك رقيق به صورت صنعتي توليد مي شود. اين تركيب همچنين مي تواند با سنگ شويي آهسته سنگ معدن مس گريد پايين در هوا توليد شود و باكتري ها ممكن است براي تسريع اين روند استفاده شوند. سولفات مس تجاري معمولاً خالص و ۹۸٪ است كه ممكن است حاوي مقدار كمي آب نيز باشد.
مس يك عنصر ضروري كمياب است كه در فرمولاسيون برخي از مكمل هاي مولتي ويتامين و مينرال بدون نسخه وجود دارد. مقادير مس موجود در مكمل هاي معمولي با افزايش آنزيم هاي سرمي يا آسيب هاي كبدي آشكار از نظر باليني همراه نيست. با اين حال ، مصرف بيش از حد تصادفي يا عمدي مس مي تواند باعث صدمات حاد كبدي شود.
بيشتر بخوانيد:
كاربردهاي سولفات مس يا كات كبود :
سولفات مس در درجه اول براي مقاصد كشاورزي به عنوان سموم دفع آفات ، ميكروب كش ، مواد افزودني خوراكي و مواد افزودني خاك استفاده مي شود. برخي از كاربردهاي ثانويه آن به عنوان ماده اوليه در تهيه ساير تركيبات مس ، به عنوان يك معرف در شيمي تجزيه ، به عنوان يك الكتروليت براي باتري ها و حمام هاي برقي و در پزشكي به عنوان قارچ كش ، باكتري كش و قابض بكار مي رود. مس يك كاتاليزور مهم براي سنتز هم در گلبولهاي قرمز و جذب آهن است.
سولفات مس يك ماده شيميايي بسيار كاربرد پذير است و در طيف وسيعي از صنايع و كشاورزي استفاده مي شود. كاربرد اصلي اين ماده در كشاورزي است و در قديم تنها كاربرد آن در صنعت فقط براي رنگ آميزي و آبكاري بوده است. البته اين تركيب امروزه در بسياري از فرايندهاي صنعتي به كار گرفته مي شود و به سختي مي توان صنعتي را يافت كه از اين تركيب استفاده نكند.
صنعت فيبر مصنوعي از اين ماده در توليد مواد اوليه استفاده مي كند. صنايع توليد فلز نيز از مقادير زيادي سولفات مس به عنوان الكتروليت در پالايش مس ، براي توليد سيم هاي فولادي با روكش مس و در فرايندهاي مختلف آبكاري مس استفاده مي كند.
در صنعت معدن نيز از اين ماده به عنوان فعال كننده در تغليط و شناورسازي سنگ معدن سرب ، روي ، كبالت و طلا استفاده مي شود.
كات كبود در صنعت چاپ به عنوان يك الكتروليت در توليد الكترود و به عنوان يك عامل اچينگ براي فرآيند حكاكي مورد استفاده قرار مي گيرد.
در صنايع توليد رنگ از اين تركيب در توليد رنگهاي ضد رسوب استفاده مي كنند و در رنگ آميزي شيشه نيز مورد استفاده قرار مي گيرد.
منبع : https://www.jahanshimi.com/